Co młodzież wie o telefonach zaufania?

Jak wskazuje Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę (dawniej Fundacja Dzieci Niczyje), rok 2021 był najtrudniejszym rokiem, jeśli chodzi o prowadzony przez nią telefon zaufania 116 111 oraz liczbę interwencji ratujących zdrowie lub życie dzieci. Podjęto ich 823, średnio ponad dwie dziennie. „Młode osoby, które kontaktowały się ze 116 111 telefonicznie i przez stronę 116111.pl, najczęściej opowiadały o problemach dotyczących zdrowia psychicznego. Nie ma dnia, kiedy zespół nie odebrałby telefonu, w którym pojawia się ten temat. W tych rozmowach słyszymy od dzieci, że nie wierzą w siebie, nie widzą sensu życia, że czują ciągły stres, z którym nie potrafią sobie poradzić. Mówią też o lękach i samotności, a także zachowaniach autodestrukcyjnych i myślach samobójczych” – tłumaczy Paula Włodarczyk, koordynatorka telefonu zaufania 116 111.

Według przedstawicieli Fundacji do niezadowalającego stanu kondycji psychicznej młodych ludzi przyczyniają się m.in. wieloletnie zaniedbania systemowe w obszarze psychiatrii i psychologii. W wielu przypadkach wciąż nie mają oni dostępu do specjalistów, a telefony zaufania bywają nierzadko ich jedyną realną szansą na pomoc. Z tego powodu Fundacja postanowiła sprawdzić znajomość telefonów zaufania wśród młodzieży w wieku 12–17 lat oraz zbadać korelację tej znajomości z poczuciem szczęścia i bezpieczeństwa oraz deklarowanym wsparciem społecznym. Badanie zostało zrealizowane w styczniu 2022 roku przez firmy ABR Sesta i Syno Poland we współpracy z FDDS.

Z badań tych wynika, że co piąty nastolatek (21 proc.) potrafi wskazać spontanicznie choć jeden telefon zaufania dla dzieci i młodzieży. Najwięcej badanych (13 proc.) znało numer 116 111, będący jedną z form działalności Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę, a następnie telefony alarmowe 112, 999, 998 i 997 (5 proc.) oraz numer 801 12 00 02 prowadzony przez Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia” (2 proc.).

Jeśli chodzi o badanie wspomaganej znajomości telefonów zaufania, najczęściej wskazywane były wspomniane wyżej numery FDDS (37 proc.) i „Niebieskiej Linii” (35 proc.), a także Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka – 800 12 12 12 (35 proc.) oraz Telefon Zaufania Młodych prowadzony przez Fundację „Itaka” – 22 484 88 04 (18 proc.).

Dalej czytamy, że co ósmy (13 proc.) polski nastolatek jest nieszczęśliwy. Istotnie częściej nieszczęśliwe bywają osoby w wieku 15–17 lat (18 proc.) niż ich młodsi koledzy i koleżanki w wieku 12–14 lat (9 proc.). Okazuje się, że 7 proc. polskich nastolatków nie czuje się bezpiecznie w swej najbliższej okolicy.

Również w tym przypadku osoby w wieku 15–17 lat istotnie częściej nie czują się bezpiecznie (9 proc.), z kolei respondenci w wieku 12–14 lat istotnie częściej mają poczucie bezpieczeństwa w miejscu zamieszkania (87 proc.). Aż 7 proc. nastolatków przyznało, że nie ma w swym otoczeniu ani jednej osoby, do której może się zwrócić w trudnej sytuacji, 4 proc. zaś odmówiło odpowiedzi na to pytanie. Młodzi respondenci, którzy są nieszczęśliwi, nie czują się bezpiecznie w swej najbliższej okolicy oraz oceniają własną sytuację materialną jako skromną, istotnie częściej też nie mają w otoczeniu żadnej osoby, którą mogą prosić o wsparcie.

„W Polsce funkcjonuje kilka telefonów zaufania, które oferują bezpłatną pomoc dzieciom i młodzieży. Tym lepiej, że jest ich kilka. Biorąc pod uwagę ogromną skalę potrzeb młodych ludzi i realne problemy z dostępem do profesjonalnej pomocy w najbliższym otoczeniu, każda tego typu inicjatywa jest cenna i potrzebna. Ważne, żeby dzieci wiedziały, gdzie mogą zadzwonić, i że po drugiej stronie usłyszą głos życzliwego dorosłego, który jest po to, żeby im pomóc w każdej sytuacji” – stwierdza dr Monika Sajkowska, prezes Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę.

(ptn)

Źródło: Znajomość telefonów zaufania wśród młodzieży. Badanie zrealizowane wśród dzieci i młodzieży w wieku 12–17 lat (N = 814), ABR SESTA i SYNO POLAND we współpracy z Fundacją Dajemy Dzieciom Siłę, Warszawa 2022

Gdzie zadzwonić?

800 12 12 12 – numer Dziecięcego Telefonu Zaufania Rzecznika Praw Dziecka. Najczęściej zgłaszane są tu sprawy dotyczące przemocy, problemów emocjonalnych w relacjach rówieśniczych, szkolnych i rodzinnych oraz wynikających z okresu dorastania. Zespół Dziecięcego Telefonu Zaufania prowadzi także edukację upowszechniającą prawa dziecka poprzez spotkania oraz zajęcia edukacyjne. Umiejscowienie tej formy działalności w strukturach Biura Rzecznika Praw Dziecka daje konsultantom możliwość zajmowania się problemem, monitorowanie sytuacji oraz organizowanie dalszej pomocy w oparciu o współpracę z wieloma instytucjami. Pod numer interwencyjny mogą również dzwonić osoby dorosłe, aby zgłosić problemy dzieci lub rażące zaniedbania względem nich.

116 111 – telefon zaufania dla dzieci i młodzieży oferujący wsparcie osobom do 18. roku życia. Jest on anonimowy i bezpłatny, działa siedem dni w tygodniu, 24 godziny na dobę. Młodzi mogą porozmawiać tutaj o wszystkim: o przyjaźni, miłości, dojrzewaniu, kontaktach z rodzicami, rodzeństwem, problemach w szkole czy doświadczanych emocjach. Gdy czują się dyskryminowani, doświadczają przemocy lub są jej świadkiem. Główne działania: wsparcie psychologiczne dzieci i młodzieży (telefoniczne i mailowe), interwencje ratujące zdrowie lub życie. Telefon jest prowadzony przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę.

22 484 88 04 – Telefon Zaufania Młodych prowadzony przez Fundację „Itaka”. Linia zapewnia wsparcie zdrowia psychicznego. Numer skierowany jest głównie do dzieci, młodzieży i młodych dorosłych (do 25. roku życia), którzy mają kłopoty w domu, szkole lub pracy, w relacjach z ludźmi lub po prostu potrzebują porozmawiać. Z telefonu mogą skorzystać osoby, które czują, że dzieje się z nimi coś niepokojącego lub nie radzą sobie z codziennością; podejrzewają, że mają depresję; mają opory przed pójściem do specjalisty albo obawiają się reakcji otoczenia na wiadomość, że chodzą do psychologa czy psychiatry. To także numer telefonu dla ludzi, którzy podejrzewają, że na depresję choruje ktoś z ich bliskich, przyjaciół i chcą wiedzieć, jak mogą mu pomóc.