Dzieci często są nieświadome pomyłek czy potknięć. Z racji swojego wieku i braku doświadczenia mają do tego prawo. Jako nauczyciele musimy dołożyć wszelkich starań, aby pokazać im, jak nie popełniać niektórych błędów na egzaminie, na co szczególnie zwrócić uwagę, a jeśli już dojdzie do pomyłki, wskazać rozwiązanie problemu.

Wyniki egzaminu ósmoklasisty są przepustką do wymarzonej szkoły średniej. Dobrze napisany egzamin to również gwarancja zadowolenia i spełnienia, zarówno uczniów, jak i ich rodziców i nauczycieli. Edukacyjny sukces zależy od wiary w siebie samego, ale przede wszystkim od obowiązkowości i sumienności w całym procesie dydaktycznym.

Ważne jest, aby uczeń przygotowywał się do egzaminu i przystąpił do niego w dobrej kondycji fizycznej i psychicznej. Odpowiednia dieta, długość snu i aktywność fizyczna są nieodzowne. Te czynniki pozwolą zminimalizować m.in. stres i towarzyszące mu roztargnienie oraz ułatwią lepsze zapamiętywanie, koncentrację, działania twórcze i kreatywne. Rolą nauczyciela i rodziców jest również monitorowanie kondycji psychofizycznej dziecka.

Kolejną kwestią jest motywowanie uczniów do podjęcia wyzwania, jakim jest pierwszy w ich życiu poważny egzamin. Musimy mieć świadomość, że niczego nie nauczymy swoich podopiecznych, jeżeli oni sami nie poczują się odpowiedzialni za efekty własnej pracy. Nauczyciel musi zauważać postępy w zdobywaniu wiedzy i braki uczniów, aby wiedzieli przed egzaminem, co już umieją, a nad czym muszą jeszcze popracować.

Nauczyciele, chcąc dobrze przygotować swoich podopiecznych do egzaminu ósmoklasisty z języka angielskiego, powinni pokazać im różne sposoby uczenia się, a także różne techniki zapamiętywania. Przyszli zdający muszą wiedzieć, jak uczyć się efektywnie. Ważne jest, aby znali sposoby na uzyskanie jak najlepszego wyniku z egzaminu. Powinni otrzymać wzory, zadania i arkusze egzaminacyjne do samodzielnej nauki, napisane skrótowo i przejrzyście.

Uczniowie, przynajmniej w ostatnim roku swojej nauki w szkole podstawowej, powinni pracować w oparciu o wydawnictwa z serii repetytorium, które najlepiej przygotowują do egzaminu ósmoklasisty z języka angielskiego. Znajdują się tam również kody dostępu do internetowych platform edukacyjnych (np. Strefa Nauki), gdzie zwykle można rozwiązywać testy online. Z reguły dostępne są tam wszystkie informacje z klas 4–8, wymagane na egzaminie, zadania z repetytorium z rozwiązaniami „krok po kroku” i wyszukiwarka najważniejszych zagadnień teoretycznych, przydatnych do rozwiązywania zadań egzaminacyjnych. Praca z tymi narzędziami z pewnością ułatwi powtarzanie i systematyzowanie wcześniej zdobytych już umiejętności językowych.

Jestem nauczycielem języka angielskiego, a także egzaminatorem. Sprawdzam prace egzaminacyjne uczniów z języka angielskiego od trzech lat. Co roku spotykam się z tymi samymi lub podobnymi błędami, które popełniają uczniowie. Są to często pomyłki, które nie wynikają z braku wiedzy, ale właśnie z roztargnienia, stresu, pośpiechu czy niestaranności.

Jeżeli dziecko choćby na chwilę wybije się z egzaminacyjnego rytmu, wynik końcowy może być rozczarowaniem, zarówno dla ucznia, jak i jego rodziców. Aby temu zapobiec, warto omawiać ze swoimi uczniami błędy formalne, które popełniały dzieci ze starszych roczników. Zarówno błędy, które zdarzały się na próbnych egzaminach ósmoklasisty, jak i na egzaminach końcowych.

Chcąc odnieść sukces na egzaminie, należy być dobrze przygotowanym do niego także od strony formalnej. Chodzi m.in. o zapoznanie się z budową arkusza egzaminacyjnego. Dzięki temu można uniknąć niepotrzebnego stresu, ponieważ uczniowie wiedzą dokładnie, co ich czeka na egzaminie i czego mogą się spodziewać.

Błędy, które uczniowie najczęściej popełniają w arkuszach egzaminacyjnych

Sprawdzając arkusze egzaminacyjne ósmoklasisty z języka angielskiego, zwróciłam uwagę na błędy najczęściej popełniane przez uczniów. Należą do nich:

- pisanie mniejszej lub większej liczby słów niż podano w poleceniu (nieuważne czytanie polecenia),

- nieprawidłowy zapis słów (zjadanie lub przestawianie liter),

- stosowanie nieodpowiedniego czasu, np. uczeń ma wyrazić jakąś myśl w czasie teraźniejszym, a pojawia się zapis zdania w czasie przeszłym lub odwrotnie,

- stosowanie podwójnego przeczenia,

- nieznajomość czasowników nieregularnych,

- niedokładne, zbyt ogólne przekazywanie informacji, o które uczniowie są proszeni w poleceniu,

- przepisywanie z błędami wyrazów podanych w języku angielskim,

- nieuważne zaznaczanie odpowiedzi w karcie odpowiedzi (zdarza się inna odpowiedź zaznaczona w arkuszu i inna w karcie odpowiedzi albo zaznaczona więcej niż jedna odpowiedź),

- w ostatnim zadaniu arkusza egzaminacyjnego z języka angielskiego nie zawsze przestrzegany jest wymagany przedział wyrazów (od 50 do 120); jeśli więc uczeń napisze wypracowanie, które liczy tylko 30 słów, to otrzymuje punkty tylko odnośnie do kryterium treści, traci możliwość uzyskania cennych 6 punktów za spójność, bogactwo i poprawność językową.

Popełniane błędy zawsze mają wpływ na liczbę uzyskanych punktów za poszczególne zadania, a co za tym idzie, na wynik końcowy egzaminu. Bardzo ważne jest więc, aby nauczyciele, rozmawiając z uczniami na temat przebiegu egzaminu ósmoklasisty, zwrócili im uwagę na kwestie związane stricte z arkuszem egzaminacyjnym.

Emilia POBOCHA

nauczyciel języka angielskiego

w Zespole Szkół Katolickich Diecezji Kieleckiej

im. św. Stanisława Kostki w Kielcach,

egzaminator Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej w Łodzi