Branżowe centra umiejętności są nowością w polskim systemie edukacji (projekt wymagał nowelizacji prawa oświatowego). To rozwiązanie wykraczające poza dotychczasowe modele kształcenia, szkolenia i doskonalenia zawodowego. BCU połączą działania szkół, uczelni i pracodawców. Ministerstwo Edukacji i Nauki zaprosiło do współpracy ponad 100 organizacji branżowych, izb gospodarczych, stowarzyszeń zawodowych, samorządów, spółek skarbu państwa oraz przedsiębiorstw.

BCU będą zaawansowanymi technologicznie i ukierunkowanymi branżowo placówkami kształcenia, szkolenia i egzaminowania w zakresie jednej z dziedzin zawodowych. Powstaną przy szkołach kształcących w zawodach lub centrach kształcenia zawodowego i będą się specjalizowały w danej dziedzinie gospodarki. Dodatkowymi partnerami projektów mogą być uczelnie, instytuty badawcze lub przedsiębiorstwa właściwe dla dziedzin, w których specjalizować się będzie dane BCU.

Wśród 120 dziedzin, w których mogą powstać centra, znajdą się także branże kluczowe dla rozwoju przemysłu, w tym m.in. automatyka, robotyka, mechatronika, przemysł motoryzacyjny, przemysł lotniczy, energetyka odnawialna, transport, spedycja i logistyka czy przetwórstwo spożywcze.

Pierwsze umowy na utworzenie BCU podpisano w obecności m.in. Przemysława Czarnka, ministra edukacji i nauki, oraz Dawida Solaka, wicedyrektora Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji, która jest operatorem projektu.

– Połączenie szkół zawodowych, organów prowadzących te szkoły, najczęściej samorządów gminnych i powiatowych, ale także wyższych szkół technicznych i przedsiębiorstw z branż szczególnie ważnych dla poszczególnych regionów stanowi o nowatorstwie tego przedsięwzięcia – mówił minister Czarnek.

4 lipca podpisano następujące umowy:

- florystyka – Śląskie Centrum Florystyczne Rekpol sp. z o.o. – 10 mln zł,

- obuwnictwo – powiat wadowicki – 10 mln zł,

- energetyka odnawialna (słoneczna) – powiat żywiecki – prawie 11,7 mln zł,

- elektronika – powiat jarosławski – 13 mln zł,

- mechatronika – gmina Wałbrzych – 16 mln zł,

- piekarstwo – miasto Poznań – prawie 12 mln zł,

- przemysł ceramiczny – powiat opoczyński – 12 mln zł,

- przemysł lotniczy – powiat mielecki – ponad 15,5 mln zł,

- mechanizacja rolnictwa – powiat kaliski – prawie 13 mln zł,

- eksploatacja portów i terminali lotniczych – Zakład Doskonalenia Zawodowego w Katowicach – 12 mln zł,

- elektryka – miasto Siedlce – 13 mln zł,

- realizacja nagrań i nagłośnień – województwo łódzkie – prawie 11 mln zł,

- geodezja – powiat zamojski – 10 mln zł,

- górnictwo – Miedziowe Centrum Kształcenia Kadr w Lubinie, KGHM – prawie 11 mln zł.

Najwyższe finansowanie przeznaczono dla tzw. dziedzin kluczowych (branże o szczególnym znaczeniu dla rozwoju gospodarki w kraju i w regionach, w których funkcjonować będą centra).

Po 16 mln zł otrzymają branże zajmujące się automatyką przemysłową, mechatroniką, robotyką, motoryzacją, mechanizacją rolnictwa i lotnictwem.

Takie branże, jak informatyka i programowanie, ślusarstwo, mechanika i obróbka skrawaniem, spawalnictwo, mechanika i elektroautomatyka okrętowa mogą liczyć na 15 mln zł.

Przemysł meblarski, stolarka budowlana, przetwórstwo tworzyw sztucznych, przemysł jachtowy i energetyka – na 14 mln zł.

Natomiast przemysł chemiczny, petrochemiczny, drogownictwo, transport drogowy, transport kolejowy, przemysł okrętowy, żegluga morska, żegluga śródlądowa, elektryka, elektronika, komunikacja elektroniczna, metalurgia i, odlewnictwo – na 13 mln zł.

Branżowe centra umiejętności mają prowadzić następujące działalności:

- edukacyjno-szkoleniowa, m.in. szkolenia dla uczniów i studentów, firmowane i certyfikowane przez branżę, dotyczące najbardziej aktualnych rozwiązań w danej dziedzinie;

- przygotowania nowych kwalifikacji sektorowych dla osób dorosłych zainteresowanych uzyskaniem kwalifikacji lub przekwalifikowaniem się;

- kursy przygotowujące do uzyskania kwalifikacji sektorowej;

- egzaminy zawodowe i egzaminy prowadzące do potwierdzenia kwalifikacji sektorowych,

- szkolenia branżowe dla nauczycieli zawodu;

- wspieranie współpracy szkół, placówek i uczelni z pracodawcami;

- upowszechnianie innowacji i nowych technologii oraz transformacja ekologiczna i cyfrowa;

- wspieranie doradztwa zawodowego dla uczniów i aktywizacja zawodowa studentów, doktorantów i absolwentów studiów.

Przewidywane efekty utworzenia BCU:

- wsparcie gospodarki w pozyskiwaniu kadr,

- zwiększenie regionalnego i lokalnego potencjału inwestycyjnego,

- wsparcie szkół i uczelni w nawiązywaniu współpracy z biznesem,

- zwiększenie udziału pracodawców w kształceniu zawodowym,

- upowszechnienie najnowszych technologii,

- wzrost zainteresowania młodzieży kształceniem zawodowym.

Pierwszy nabór wniosków konkursowych na utworzenie BCU trwał od 15 października do 16 grudnia 2022 roku. Kwotą 700 mln zł dofinansowano wówczas 63 projekty. Drugi nabór realizowano od 3 lutego do 3 kwietnia 2023 roku. Ostatecznie dofinansowano 26 zgłoszeń. Wartość dofinansowania to ponad 314 mln zł. Trzeci nabór ogłoszono 7 lipca br. Wnioski będą przyjmowane do 25 września br.

Konkurs jest realizowany w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności, ale obecnie jest prefinansowany ze środków krajowych, pochodzących z Polskiego Funduszu Rozwoju.

(JJ)

źródło: MEiN