20 września 2023
Przemysław Czarnek, minister edukacji i nauki, podpisał dwa rozporządzania w sprawie podstawy programowej. Najważniejsze zmiany obejmują wprowadzenie testów sprawnościowych dla uczniów klas IV–VIII szkoły podstawowej oraz uczniów szkół ponadpodstawowych.
Jak podaje Serwis Samorządowy PAP, testy sprawnościowe uczniów to wspólny pomysł dwóch ministerstw: Ministerstwa Edukacji i Nauki oraz Ministerstwa Sportu i Turystyki. MEiN uzasadnia, że aby kształtować politykę prozdrowotną, ważne jest monitorowanie poziomu aktywności i sprawności fizycznej dzieci i młodzieży. Obecnie w Polsce nie bada się systemowo tych zjawisk. Doświadczenia innych państw europejskich pokazują, że optymalnym sposobem takiego monitoringu jest prowadzenie go właśnie w ramach lekcji wychowania fizycznego.
Alarmujące dane dotyczące kondycji fizycznej
Przyczynkiem do wprowadzenia tej zmiany w podstawie programowej jest alarmująco niska aktywność fizyczna polskich uczniów. MEiN przywołuje badania Eurobarometru, z których wynika, że w 2022 roku 65 proc. Polaków przyznało, że nigdy nie ćwiczy ani nie uprawia sportu. To wzrost o 9 proc. w porównaniu z 2017 rokiem. Tymczasem średnia dla państw członkowskich Unii Europejskiej wynosi 45 proc. niećwiczących. Eurobarometr podaje, że regularną aktywność sportowo-rekreacyjną w Polsce podejmuje 21 proc. osób (spadek o 2 proc. w porównaniu z 2017), co daje nam miejsce w ostatniej szóstce państw UE.
Ponadto MEiN przytoczył dane Instytutu Matki i Dziecka, według których liczba ośmiolatków z nadwagą i otyłością zwiększyła się z 32,2 proc. w 2018 roku do 35,3 proc. w 2021 roku. Do tego dochodzą podwyższone wartości skurczowego i rozkurczowego ciśnienia tętniczego krwi (występowały odpowiednio u 27,1 proc. i 21,9 proc. uczniów klas drugich).
Ministerstwo podało też, że niekorzystnie na kondycję fizyczną uczniów wpłynęła pandemia. Zwiększyła się bowiem ilość czasu spędzanego przez dzieci przed ekranem telewizora, smartfona czy komputera w celach niezwiązanych z edukacją. W 2020 roku ośmiolatki częściej niż przed pandemią sięgały po słodycze i słone przekąski.
Jak wyglądać będą testy
28 sierpnia br. Przemysław Czarnek podpisał zmianę dwóch stosownych rozporządzeń w sprawie podstawy programowej. Weszły one w życie 1 września 2023 roku. Nauczyciel wychowania fizycznego, w ramach obowiązkowego wymiaru zajęć, będzie przeprowadzał raz w ciągu roku szkolnego (w okresie od marca do kwietnia) w każdej klasie testy sprawnościowe. Ich wyniki, datę przeprowadzenia oraz masę ciała i wiek ucznia szkoła będzie wprowadzała do ewidencji „Sportowe Talenty”, prowadzonej przez Ministerstwo Sportu i Turystyki.
Testy będą przechodzili uczniowie klas IV–VIII szkoły podstawowej, w tym klas szkół artystycznych realizujących kształcenie ogólne w zakresie klas IV–VIII szkoły podstawowej; uczniowie klas branżowej szkoły I stopnia, liceum ogólnokształcącego i technikum, w tym uczniowie szkół artystycznych realizujących kształcenie ogólne w zakresie liceum ogólnokształcącego.
Testów sprawnościowych nie będą przechodzić uczniowie zwolnieni z lekcji WF-u na podstawie opinii lekarskiej.
Testy sprawnościowe obejmą:
- bieg wahadłowy 10 razy po 5 metrów – służący pomiarowi zdolności szybkościowo-siłowo-koordynacyjnych,
- 20-metrowy wytrzymałościowy bieg wahadłowy, wykonywany według Europejskiego Testu Sprawności Fizycznej Eurofit, opracowanego przez Radę Europy – służący pomiarowi zdolności wytrzymałościowych w biegu,
- podpór leżąc przodem na przedramionach (deska) – służący pomiarowi zdolności siłowo-wytrzymałościowych całego ciała,
- skok w dal z miejsca – służący pomiarowi skoczności i siły.
Wyniki testów a ocena z wychowania fizycznego
MEiN podkreśla, że wyniki przeprowadzanych testów sprawnościowych nie będą mieć wpływu na ocenę ucznia z przedmiotu. W podstawie programowej kształcenia ogólnego dla wychowania fizycznego zwraca się bowiem uwagę na rozróżnienie pojęć „diagnozowanie” i „ocenianie” oraz akcentuje, że pomiary sprawności fizycznej nie mogą być kryterium oceny z WF-u, lecz powinny być wykorzystywane do wskazania mocnych i słabych stron kondycji fizycznej ucznia w celu planowania dalszego jej rozwoju.
JJ
źródło: MEiN