Mali matematycy

7 sierpnia 2023

Arystoteles powiedział: „Matematyka nie jest ani trudna, ani nudna. Zwłaszcza jeśli zaprzyjaźnimy się z nią od dziecka. Matematyka jest miarą wszystkiego”. Kierując się tą zasadą oraz wychodząc naprzeciw wymogom zawartym w podstawie programowej kształcenia ogólnego i wychowania przedszkolnego, stworzyłam swoją matematyczną innowację.

Okres przedszkolny to wyjątkowy czas, kiedy kształtują się i rozwijają zdolności przydatne w dalszym życiu każdego człowieka. Wśród nich niezwykle ważne są umiejętności matematyczne. Dziecko od początku swojego życia obserwuje świat i porządkuje swoje spostrzeżenia pod względem różnych kryteriów. Zaczyna więc porównywać, przeliczać, dostrzegać zależności.

Młody człowiek na początku swojej przygody edukacyjnej napotyka różne sytuacje, począwszy od kłótni o niesprawiedliwy podział klocków, poprzez dezorientację w przebiegu dnia, a kończąc na braku cierpliwości w oczekiwaniu na swoją kolej. Jak więc widać, w życiu małego dziecka jest wiele problemów matematycznych, którym musi sprostać. Dlatego aby zapewnić najmłodszym dobry start i pewność siebie na przyszłość, należy zainteresować ich matematyką.

Zdobywanie wiedzy i umiejętności poprzez zabawę, doświadczenia i eksperymenty to najlepszy sposób na zrozumienie otaczającej nas rzeczywistości. Poprzez takie działania przedszkolaki kształtują wyobraźnię, pomysłowość, kreatywność oraz umiejętność pokonywania problemów. W czasie rozwiązywania sytuacji problemowych uczą się formułować spostrzeżenia i uzasadniać swoje stanowisko. Najważniejsze jest to, by wszystkie zagadnienia matematyczne przekazywane były poprzez zabawy i doświadczanie, a co za tym idzie, były oparte na bezpośrednim działaniu dziecka z jednoczesnym wielozmysłowym poznawaniem. Bo to, co zostało utrwalone w młodym wieku, jest trwałe.

Realizowana przeze mnie innowacja pedagogiczna „Mały Matematyk” opracowana została w celu wspomagania dziecięcego rozumowania bez podawania gotowych definicji. Wszystkie „trudne” zagadnienia matematyczne przekazywane były w czasie zabaw, doświadczeń i eksperymentów.

Głównym celem projektu było rozwijanie umiejętności matematycznych oraz praktycznego zastosowania kompetencji matematycznych w codziennym życiu.

Cele szczegółowe podjętej przeze mnie inicjatywy:

- orientowanie się w przestrzeni i schemacie własnego ciała,

- klasyfikowanie przedmiotów według wielkości, kształtu, koloru, przeznaczenia,

- skupianie uwagi na prawidłowościach i korzystanie z nich w różnych sytuacjach,

- posługiwanie się pojęciami dotyczącymi następstw czasu,

- łączenie przyczyny ze skutkiem, przewidywanie skutków czynności manipulacyjnych na przedmiotach,


- zapisywanie czynności matematycznych znakami oraz porównywanie liczb,

- rozpoznanie i nazywanie figur geometrycznych,

- dokonywanie pomiarów dowolnie obraną miarą,

- odczytywanie zakodowanych treści,

- podejmowanie prób tworzenia prostych gier planszowych,

- ćwiczenie spostrzegawczości i zwiększanie zdolności koncentracji uwagi,

- rozwijanie umiejętności myślenia logicznego,

- doskonalenie umiejętności korzystania w zabawach matematycznych z technologii informatyczno-komputerowej.

Innowacja realizowana była raz w tygodniu w grupie przedszkolnej. Przedszkolaki chętnie przystępowały do zadań, w których wykorzystywany był materiał naturalny, np. szyszki, kasztany, żołędzie. W starszej grupie dużą popularnością cieszyły się zajęcia z kodowania oraz zajęcia plastyczne, na których dzieci np. rysowały w kaszy poznane figury, kształty, cyfry, znaki matematyczne, czy też tworzyły ilustracje z figur geometrycznych. Dzieci ochoczo śpiewały, klaskały, stukały i rytmicznie oddychały. Pojęcia matematyczne opanowywały poprzez wykorzystywanie licznych rymowanek i wyliczanek.

Zwieńczeniem prowadzonych w danym roku szkolnym zajęć były olimpiady matematyczne. Uczestnicy potrafili zastosować zdobyte umiejętności, by rozwiązać określone zadanie. Rodzice, którzy obserwowali te potyczki matematyczne, byli pod wrażeniem, że królowa nauk może dawać ich pociechom tyle radości. Stwierdzili też, że jeśli można łączyć przyjemne z pożytecznym, a przy tym miło spędzić czas, to w domu będą z dziećmi chętniej sięgać po różne gry i zabawy.

Dzięki innowacji dzieci nabrały wiary we własne możliwości i zdobyły doświadczenia, które z pewnością wykorzystają w dalszej edukacji. Zabawy matematyczne wpłynęły na ich rozwój.

Izabela BROSZKO

nauczycielka przedszkola w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Mykanowie

(pow. częstochowski)